به گزارش خبرنگاران علم و فناوری گزارش خبر به نقل از زومیت، مسئولان سیاسی ایران و آمریکا هنوز نتیجه مذاکرات وین و برنامه خود برای بازگشت به توافق هستهای و برجام را رسما اعلام نکردهاند؛ اما رسانههای خارجی از احتمال لغو برخی تحریمها از جمله تحریم صنعت خودرو خبر میدهند.
بهتازگی روزنامه والاستریت ژورنال به نقل از یک مقام ارشد اروپایی، خبر داده است آمریکا تمایل دارد تحریمهای مربوط به صنایع مختلف از جمله خودروسازی ایران را کاهش بدهد. همچنین لغو تحریم علیه بانک مرکزی و نفت ایران جزو برنامههای آمریکا در صورت بازگشت به برجام است. با فرض صحت این ادعا، صنعت خودروی ایران میتواند پس از حدود سه سال دستوپنجه نرم کردن با تحریمها و محدودیت بینالمللی، از انزوا خارج شود و ضمن پیوستن به جهان خودروسازی، مشارکتهای خارجی را از سر بگیرد.
در سال ۲۰۱۸ که آمریکا از توافق هستهای و برجام خارج شد، خودروسازی جزو اولین بخشهای تحریمی بود و گویا حالا نیز در لیست اولین حوزههایی است که بنا است تحریمهایش لغو شود. حدوداً سه سال پیش دونالد ترامپ، رئیس جمهور وقت آمریکا، اعلام کرد کشورش از توافق هستهای و برجام خارج و سختترین تحریمها را علیه ایران اعمال میکند.
سه ماه بعد، خودروسازی ایران رسما تحریم شد تا بار دیگر ارتباط خودروسازان و قطعهسازان کشور با خارج کشور قطع شود. شرکای خارجی نیز از بیم تنبیهات آمریکا تصمیم به ترک ایران گرفتند و نهفقط اروپاییها، بلکه حتی برخی شرکتهای چینی به موج تحریم پیوستند. در آن مقطع مقامات صنعتی کشور اعلام کردند زیرساختهای لازم برای مقابله با تحریم خودروسازی وجود دارد؛ اما گذشت زمان ثابت کرد وابستگی صنعت خودرو به خارجیها بیش از آن است که در کوتاهمدت قابل جبران باشد.
دور ماندن از مشارکتها و ارتباطات خارجی ضربه سنگینی به حوزه تولید چه در بخش کمی و چه کیفی وارد کرد. چندی پس از تحریم، روند نزولی تولید آغاز و کوهی از تعهدات معوق روی دست خودروسازان کشور باقی ماند. خودروسازان و قطعهسازان با چالش تأمین مواد اولیه و قطعات از خارج مواجه شدند؛ ضمن آنکه در داخل نیز مشکلات مالی و رشد شدید هزینههای تولید، گریبان آنها را گرفت. در نتیجه، تولید خودرو در سال ۹۷ و نسبت به ۹۶، تا ۴۰ درصد افت کرد؛ ضمن آنکه در ۹۸ و ۹۹، برخی خودروهای مونتاژی از خطوط تولید حذف شدند.
در این دوران برخی از قطعات موردنیاز داخلیسازی شد؛ اما این موضوع وابستگی به قطعات خارجی را قطع نکرد. حالا با توجه به سیگنالهای مثبتی که درباره احیای برجام و لغو تحریمها ارسال میشود، خودروسازان و قطعهسازان ایرانی به ازسرگیری ارتباطات خارجی و کاهش محدودیتهای مربوط به تأمین مواد اولیه و قطعات امیدوار شدهاند.
با لغو تحریمها، خودروسازان خارجی نیز میتوانند به ایران برگردند و مشارکتی جدید با شرکتهای داخلی آغاز کنند. از همین حالا مخالفتهایی با بازگشت برخی خودروسازان شکل گرفته است؛ اما به نظر میرسد اراده جمعی و تصمیم مسئولان صنعتی کشور، ازسرگیری ارتباطات خارجی در صنعت خودرو است.
