به گزارش واحد فرهنگ و هنر گزارش خبر به بهانه ی پخش مستند آخرین پژواک کوهستان، مستندی است پرتره از محمد حسین کیانی، یکی از آوازه خوان های بنام موسیقی قشقایی و مقامی کشور، پای صحبت های تهیه کننده ی این مستند نشستیم.
بهمن منفرد تهیه کننده ی این اثر گفت: مستند «آخرین پژواک کوهستان»، روایتی از آثار و زندگی استاد محمد حسین کیانی آوازه خوان موسیقی قشقایی و مقامی ایران می باشد. برای اولین بار برخی از هنرمندان و موسیقیدانان برجسته ی سنتی ایران از جمله: شهرام ناظری، کیوان ساکت، محمدرضا درویشی،دکتر پیروز ارجمند، دکتر مسیح افقه، امیر همایون یزدانپور همراه با موسیقیدانان قشقایی چون فرود گرگینپور، فرهاد گرگینپور، غلامعلی گرگینپور، برزو طیبیپور، مسعود نامداری، ارسلان میرزایی، محمد جاویدی، علیرضا شهبازی، محمد شهبازی، افسانه و نازلی جهانگیری، پروین بهمنی، محمود اسکندری، دامون ششبلوکی، عوض الله صفری، ملک حسین کیانی (فرزند مرحوم کیانی),دکتر منوچهر کیانی، دکتر محسن رجاییپناه، دکتر نادر عبدالهی، همکاری و حضور دارند.
این تهیه کننده ی شیرازی درباره ی زندگی نامه ی استاد کیانی افزود: استاد محمد حسین کیانی خواننده بزرگ موسیقی فولکلور و مقامی کشور در سال 1290 هجری شمسی در طایفه عمله ایل قشقایی در فارس به دنیا آمد. در کودکی با توجه به صدای خوشی که داشت، آواز خوانی را با بهره جویی از محضر اساتید بزرگ موسیقی قشقایی شروع کرد و با اساتیدی چون داوود نکیسا ادامه داد. محمد حسین کیانی در ایل زندگی میکرد. از حدود سال 1332 در جایدشت فیروزآباد ساکن شد. در اوایل دههی 40 با هادی نکیسا در رادیو شیراز شروع به فعالیت کرد که باعث شهرت او شد.
پس از انقلاب به مدت 15 سال خواندن را کنار گذاشت، اما از سال 1372 در کنسرت ها و برنامه های فرهنگی در جاهای مختلف ایران شرکت کرد و مورد استقبال اساتید و پژوهشگران موسیقی کشور همچون محمدرضا درویشی و محمدرضا شجریان قرار گرفت. در سال 1378 در جشنواره موسیقی نواحی ایران در کرمان به عنوان چهرهی برتر و یکی از 36 استاد برجسته موسیقی مقامی ایران انتخاب و معرفی شد. سرانجام در سن حدود 100 سالگی در 28 فروردین 1388 در خانه کوچک خود در جایدشت فیروزآباد چشم از جهان فرو بست.
بهمن منفرد ادامه داد: همواره برایم افراد یا موضوعاتی در جامعه که دارای توانمندی و ظرفیت بودهاند اما مهجور مانده و هنر و تاثیرشان آنطور که باید، نشان داده نشده برایم مهم و دغدغه بود. در واقع دنبال نشان دادن قصه ها و موضوعاتی هستم که هم میتواند ارزش آن فرد یا موضوع را بیان کند و هم تجربه و انگیزه ای باشد برای مخاطبانی که تماشا میکنند. ایل قشقایی جایی است که این موضوع را به فراوانی میتوان در آن پیدا کرد. همچنین از آنجا که بخش مهمی از هویت ما در میان فرهنگ ما نهفته است و صدای محمد حسین کیانی هم بخشی از هویت کشورمان در ایل قشقایی است به عنوان عضو کوچکی از این جامعه تصمیم به ساخت مستند در این رابطه گرفتم. حدود ۴ سال ساخت این مستند از سال حدود ۸۹ تا ۹۳ به طول انجامید. در مکان های مختلف در فارس، اصفهان و تهران فیلمبرداری شد. برای اولین بار برخی از هنرمندان و اساتید موسیقی سنتی کشورمان در کنار هنرمندان موسیقی قشقایی قرار گرفتند و از اصالت و غنای موسیقی قشقایی سخن گفتند.
منفرد خاطر نشان کرد: در ابتدا مراحل اخذ مجوز و مشکلات ناشی از آن زمانبر بود و بعد از آن هم برخی مشکلات فنی باعث توقفی کوتاه در اکران عمومی فیلم شد که البته اکران های خصوصی محدودی در آن زمان برای اهالی موسیقی و هنر انجام شد. در مقطعی هم با هنر و تجربه قرارداد برای اکران داشتم که متاسفانه به دلایل مختلف به تعویق افتاد و در نهایت از آنجا که شخصا تمایل داشتم در درون کشور پخش و اکران عمومی صورت گیرد نه در خارج از مرزها، تصمیم به عدم اکران فیلم تا امروز گرفتم. یکی از بزرگ ترین مشکلات ساخت فیلم و به خصوص مستند در ایران موضوع اقتصاد و سرمایه گذاری است. با توجه به مشکلاتی که همواره در پخش و اکران به وجود میآید سرمایه گذاری در این حوزه را دچار مشکل میکند. به نظرم در حوزه ی اقتصاد فرهنگ، فیلمسازان و تهیهکنندگان بخش خصوصی با سرمایه های خود گام های بلندتری نسبت به دولت برداشته اند. امروز سینمای مستند همانند گذشته ناشناخته نیست، و زمان آن فرا رسیده است که جهت به اوج رسیدن آن گام های محکمتری برداشته شود.
فیلمبرداری در چند استان و شهرهای مختلف بخشی از سختی دیگر کار بود که با آن روبهرو بودیم، اما خوشحالم که با تمام مشکلات، فیلم تولید شد و در نهایت امروز فعلا اکران آنلاین میشود.
این هنرمند قشقایی اذعان داشت: درون مایه موسیقی کشورمان پر از حزن و درد است. شما در موسیقی ردیفی خودمان این غم و اندوه را میبیند، چرا که تاریخ این مرز و بوم همواره پر از حادثه های غمانگیز و جنگ و اختناق بوده است. موسیقی قشقایی اوج این حزن است چرا که زندگی مردمان ایل نیز پر از رنج، درد و سخت کوشی برای بقا بوده است. شما در ایل جدایی های فراوانی میبینید. جدایی از فرزند، جدایی از مادر. شما در ایل جنگ های فراوانی میبینید. جنگ با خودی و بیگانه. شما در ایل رویارویی انسان و طبیعت را فراوان میبینید. طبیعتی که آرامش و صفای ایل بوده است گاهی نیز با برف و بوران هایش، زندگی ایل را ویران میکرد. گاهی رودخانه های طبیعت در مسیر ایل چنان خروشان بود که فرزندان ایل را به آغوش میکشید و غرق میکرد. مجموعه ی این اتفاق ها احساس آفرین بوده و درنهایت این احساس ها موسیقی به وجود آورده است. قصههایی تلخ و شیرین ایل همواره موسیقی ساز بوده است. به این خاطر است که موسیقی قشقایی بیشتر همراه با درد و غم است.
منفرد در پایان گفت: امیدوارم فیلم مستند این روند رو به رشدی که سالهاست وارد آن شده را ادامه بدهد و شاهد بالندگی این بخش از سینما باشیم. چرا که اعتقاد دارم، سینمای مستند ظرفیت هایی در دل خود دارد که با پرداخت خوب، آیندهای درخشان خواهد داشت و امروز با توجه به شرایط حاضر جهان، مردم بیشتر به دنبال سینمای مستند و قصه های واقعی میگردند و با آن ارتباط بهتری برقرار میکنند.
از تمامی اساتید، هنرمندان و دوستان عزیزی که در مراحل مختلف تولید این مستند ما را همراهی کردند و به دلیل کوتاهی سخن معذور از نامبردن هستیم، صمیمانه تشکر میکنم.
در انتها از دوست خوبم وحید پناهی، کارگردان این مستند که برای به انجام رساندن این فیلم زحمات زیادی کشیدند سپاسگزارم.
همچنین از عوامل فیلم از جمله:
تدوین: علی محمد قاسمی.طراح گرافیک: مهرزاد دیرین. تصویر: علی سینا آزری. صدابردار: علی میرمطهری، سینا خیاطان. صداگذار: آرش قاسمی. عکاس: پژمان شاه علی. روابط عمومی: محمد ناصریراد و مدیر تولید: علی منفرد نهایت تشکر را دارم.
◾ هم اکنون علاقهمندان میتوانند به صورت آنلاین، در بخش مستند پلتفرم هاشور به آدرس www.hashure.com به تماشای این مستند، بنشینند.
