صندوق سرمایه گذاری مشترک توسعه بازار سرمایه از روز نوزدهم مهرماه عرضه اوراق اختیار فروش روی نمادهای "خودرو" ، "خساپا" ، "شبندر" ، "شپنا" ، "شتران" ، "پارس" ، "اخابر" ، "شستا" ، "فملی" ، "فولاد" ، "وتجارت" ، "وبملت" ، "وپارس" ، "همراه" و "وبصادر" به مبلغ ۲۲ هزار میلیارد ریال را آغاز کرده و تا تاریخ تهیه این گزارش موفق به فروش ۱۹ هزار میلیارد ریال از اوراق مذکور شده است.
قادر معصومی خانقاه مدیر صندوق توسعه بازار سرمایه در گفتگو با پایگاه خبری بازار سرمایه (سنا) در این خصوص بیان کرد: به منظور تامین نقدینگی برای حمایت بیشتر از بازار سرمایه، روی ۱۵ نماد اوراق تبعی از نوع تامین مالی منتشر کرده ایم که بخشی از نقدینگی حاصل از انتشار این اوراق بابت تسویه بدهی های قبلی و بخشی بابت حمایت از بازار مورد استفاده قرار می گیرد.
وی اضافه کرد: در این روش و با انتشار اوراق تبعی(شامل اختیار فروش برای سرمایه گذاران و اختیار خرید برای ناشر) سهام نمادهای مشخص شده به سرمایه گذاران واگذار شده و در زمان سررسید به قیمتی بالاتر از قیمت واگذار شده، توسط ناشر از سرمایه گذاران خریداری شده و تفاوت قیمت واگذاری با قیمت بازخرید سهام، به عنوان هزینه تامین مالی منظور می شود. این روش شبیه اخذ تسهیلات از بانک و تسویه در زمان سررسید است؛ ولی مزیت این روش این است که می توان در حجم بالا، تامین مالی کرد.
مزیت دیگر این روش امکان انجام تسویه نهایی به دو روش نقدی یا فیزیکی است(طبق شرایط مندرج در اطلاعیه عرضه). در روش فیزیکی در زمان سررسید، سهام توسط ناشر بازخرید شده و وجوه نقد به حساب سرمایه گذاران واریز می شود، در روش تسویه نقدی در زمان سررسید، بخشی از مبلغ تامین مالی از طریق واگذاری دایمی سهام به سرمایه گذاران و مابالتفاوت آن با تعهدات ناشر، بصورت نقدی می شود. تسویه نهایی از طریق فیزیکی یا نقدی طبق شرایط اطلاعیه مشخص می شود.
معصومی خانقاه خاطرنشان کرد: عملیات انتشار و عرضه و فروش اوراق تبعی، توسط شرکت بورس یا فرابورس تصویب، رصد و تأیید شده و اطلاعات مربوط به دارایی های مرتبط با آن توسط شرکت سپرده گذاری مرکزی نگهداری و بر اساس آخرین اقدامات شرکتی بروزرسانی می شود.
وی در رابطه با تاثیر انتشار این نوع اوراق تبعی بر نقدشوندگی بازار گفت: با توجه به اینکه انتشار این اوراق، موجب تامین مالی و افزایش منابع نقد صندوق توسعه بازار سرمایه می شود، توان این صندوق برای حمایت از بازار تقویت می شود، اما با در نظر گرفتن این موضوع که حجم این اوراق در حدود ارزش معاملات یک روز بازار است، نمی تواند تاثیر شگرفی بر روند بازار داشته باشد، اما اطمینان نسبی برای حمایت در روزهای حساس بازار ایجاد خواهد کرد.
در ضمن به منظور حمایت بیشتر از بازار و سهام هر شرکت به صورت خاص، می توان از طریق انتشار اوراق تبعی از نوع بیمه ای برای آن سهم خاص اقدام کرد که به نظر می رسد هلدینگ های بزرگ حاضر در بازار توان انجام چنین کاری را دارند. این شرکت های سرمایه گذاری می توانند با هدف حمایت از سهام خود و شرکت های زیرمجموعه خود، اقدام به انتشار اوراق تبعی(هم از نوع بیمه ای و هم تامین مالی) کنند، این موضوع مشخصا بر روی حجم معاملات و روند بازار تاثیرگذار خواهد بود، چراکه با انتشار اوراق تبعی از نوع بیمه ای، ناشر تضمین می کند که اگر سهم تا زمان سررسید رشد مطلوبی نداشت، سهم را در زمان سررسید اوراق با قیمتی بالاتر از دارندگان اوراق خریداری کند. این اقدام سیگنالی به بازار مخابره می کند که قیمت سهم مدنظر احتمالا از قیمت تضمین شده در زمان سررسید پایین تر نخواهد آمد.
معصومی خانقاه همچنین با اشاره به جلسه اخیر وزیر محترم اقتصاد با هلدینگ های بزرگ کشور جهت بررسی و ارائه راهکار برای موضوعات مرتبط با بازار سرمایه و اینکه یکی از موضوعات طرح شده در این جلسه انتشار اوراق تبعی توسط این دسته از شرکت ها جهت حمایت از بازار بوده، ابراز امیدواری کرد که خروجی این جلسه در خصوص این موضوع منجر به کاهش زمان صدور مجوز انتشار این نوع اوراق گردد. ایشان همچنین عنوان کردند که در حال حاضر فرآیند تامین مالی از طریق انتشار اوراق تبعی، حدود ۱ ماه زمان می برد که انتظار می رود این زمان و فرآیند کوتاه تر شود تا تامین مالی از این طریق سرعت گرفته و از آن استقبال شود.
وی در بخشی از سخنان خود ضمن اشاره به برخی از دغدغه های فعالان بازار در خصوص انتشار اوراق تبعی، به عنوان یکی از راهکارهای پوشش دغدغه ها، انتشار اوراق با سررسیدهای روزانه همراه با قیمت اعمال متفاوت در یک روز را پیشنهاد دادند. ایشان همچنین با اشاره به بروز برخی مشکلات در انتشار اوراق تبعی از نوع بیمه ای در سنوات گذشته به دلایل مختلف(از جمله عدم اطلاع رسانی کافی و عدم اطلاع یا دقت سرمایه گذاران در خرید اوراق تبعی از نوع بیمه ای، که به دلیل عدم وجود دارایی از سهم متناظر با اوراق خریداری شده در پرتفوی سرمایه گذاران، منجر به تحمیل ضرر و زیان به آنها شد)، خواستار ایجاد زیرساخت فنی جهت بررسی و احراز شرایط خرید و سپس ایجاد امکان خرید شد.
رئیس هیات مدیره صندوق مشترک توسعه بازار سرمایه در خاتمه با اشاره به امکان انتشار این نوع از اوراق توسط بازارگردانان، عنوان کردند: بازارگردانان می توانند با استفاده از ابزار مشتقه، بدون آسیب زدن به روند بازار، اقدام به فروش سهام یا تامین مالی کنند، ایشان ابراز امیدواری کردند؛ با تمرکز بازارگردانان بر استفاده از ابزار مشتقه در عملیات بازارگردانی و مدیریت وجوه نقد، از نگرانی های بازار بابت فعالیت آنها کاسته شود.
